UKRAYNA savaşını bitirmeye yönelik çabalar geçen hafta ortaya çıkan ABD’nin 28 maddelik Ukrayna barış planı ile yoğunlaştı. İlk hali Rus tezlerine çok yakın olmakla eleştirilen taslak, hafta sonu Ukrayna ile Avrupalı temsilcilerin katıldığı ve Cenevre’de yapılan toplantılarda değiştirilmişti. Bir sonraki adım olarak yeni taslağın Rusya ve ABD görüşmelerinde değerlendirilmesi bekleniyor. Bu süreçte ABD Başkanı Donald Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un gelecek hafta Kremlin’e giderek Rus lider Vladimir Putin’le görüşmesi beklenirken, Bloomberg’ün yayımladığı bir haber süreçte Witkoff’un Washington çevrelerinde eleştirilen rolüne ilişkin önemli ipuçları verdi. Witkoff ile Putin’in Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov arasında gerçekleşen telefon görüşmesinin yazılı kayıtlarına yer verilen haberde, Witkoff, Kremlin’e Trump’ı sürece ısındırmaları için tavsiyeler verip Rusya’nın toprak taleplerine ilişkin vaatlerde bulunuyor.
‘TRUMP’I TEBRİK ETSİN’
İkili arasında 14 Ekim’de gerçekleşen telefon görüşmesinde, Uşakov öncelikle Gazze’deki anlaşmadan ötürü Witkoff’u tebrik ediyor ve iki isim daha sonra Rusya-Ukrayna çatışmasını sonlandırmak için nasıl bir yol izlenebileceğine dair görüşlerini paylaşıyor. Görüşmede Uşakov’un, Putin’in Trump’ı aramasının “faydalı” olup olmayacağı sorusuna “faydalı olur” diyen Witkoff, Putin’in, Trump’ı Gazze barış anlaşması için tebrik etmesini, Rusya’nın anlaşmayı desteklediğini ve ABD Başkanı’na “bir barış adamı olarak saygı duyduğunu” söylemesini tavsiye ediyor. Görüşmede “Putin’e derin saygı duyduğunu” söyleyen Witkoff, “Gazze’de yaptığımız gibi 20 maddelik bir barış önerisi ortaya koyabileceğimizi düşünüyorum. 20 maddelik barış odaklı bir ‘Trump planı’ hazırladık ve belki sizinle de aynısını yaparız diye düşünüyorum” ifadelerini kullanıyor.
‘BARIŞ İÇİN GEREKENİ BİLİYORUM’
“Gerçekten iyi bir görüşme olacak. Belki Başkan (Putin), Trump’a şöyle der: ‘Biliyorsun, Steve ve Yuri çok benzer 20 maddelik bir barış planını görüştüler ve bununla biraz ilerleme kaydedebileceğini düşünüyoruz, bu tür şeylere açığız’” diyen Witkoff’u Uşakov da onaylıyor. Witkoff’un konuşmada, “Aramızda konuşuyoruz. Bir barış anlaşması için ne gerektiğini biliyorum: Donetsk ve belki bir yerlerde daha toprak takası. Ama böyle konuşmak yerine, daha umut verici konuşalım diyorum çünkü burada bir anlaşmaya varacağımızı düşünüyorum” ifadeleri de dikkat çekiyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin 17 Ekim Cuma günü Beyaz Saray’a geleceğine de değinen Witkoff, Putin ile Trump’ın bu toplantıdan önce görüşmesinin mümkün olup olmadığını soruyor. Zelenski ve Trump’ın 17 Ekim’de yaptığı görüşme, ABD’nin Ukrayna’ya Tomahawk seyir füzeleri vermesinin gündeme geldiği bir dönemde gerçekleşmişti. Trump, Zelenski’yi kabul etmeden önce Putin ile telefon görüşmesi yapmış ve toplantıda Kiev’in Tomahawk talebine olumlu yanıt vermemişti.
‘WITKOFF İŞİNİ YAPMIŞ’
Görüşmenin sorulduğu Trump, Washington çevrelerinde Kremlin tezlerine yaklaştığı ve Beyaz Saray’ı da bu şekilde yönlendirdiği yönündeki eleştirilerin hedefi olan Witkoff’un tavrını savundu. Gazetecilere yaptığı açıklamada, Witkoff’un arabulucu olarak “standart bir müzakere yürüttüğünü” vurgulayan ABD Başkanı, “Bu planı, Ukrayna’ya satması gerekiyor. Ukrayna’yı da Rusya’ya satması gerekiyor. Bir pazarlıkçının yaptığı budur. Sanırım Ukrayna’ya da aynı şeyi söylüyordur çünkü taraflar vermek ve almak zorunda” dedi.
METNİ RUSYA VERMİŞ
Bloomberg ayrıca Uşakov ile Putin’in uluslararası ekonomi danışmanı Kiril Dmitriyev arasındaki bir görüşmenin de dökümünü paylaştı. Uşakov görüşmede Dmitriyev’e Beyaz Saray’a sundukları belgelerde “maksimum talepte bulunmaları gerektiğini” söylerken, Dmitriyev, ABD’nin, Rusya’nın versiyonunu tamamen benimsemese bile en azından buna çok yakın bir şey yapacağından emin olduğunu savundu. Dmitriyev, Bloomberg’ün yayınladığı görüşme dökümünü yalanladı. Reuters da dün ABD’li kaynaklara dayandırdığı haberinde, Uşakov-Dmitriyev görüşmesine paralel olarak, geçen hafta sızdırılan 28 maddelik planın Rusya tarafından ABD’ye önerildiğini yazdı.
MÜZAKERELERDE İKİNCİ PERDE: RUSYA NE TALEP EDECEK
GEÇEN hafta ortaya çıkan Ukrayna’da barış planı çerçevesinde ilk temaslar geçen hafta Ukrayna ve Avrupalı temsilcilerle ABD heyeti arasında gerçekleşmişti. Bu toplantılarda yapılan değişikliklerin ardından Rusya’nın ortaya çıkan yeni taslaktaki olası talepleri gündeme gelecek. ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda “müzakerelerin çok verimli geçtiğini” belirterek “yalnızca birkaç madde üzerinde anlaşmazlık kaldığını” yazdı. Trump, Rusya ve Ukrayna liderleri ile anlaşmanın son aşamasına gelindiğinde görüşmeyi planladığını belirtirken, üst düzey temsilcilerini Kiev ve Moskova’ya yolluyor.
WITKOFF PUTİN’E GİDİYOR
Salı günü Abu Dabi’de Rus ve Ukraynalı yetkililerle bir araya gelen ABD Kara Kuvvetleri Bakanı Dan Driscoll’un önümüzdeki günlerde tekrar Kiev’e gitmesi bekleniyor. Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff ise gelecek hafta Moskova’ya giderek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşecek. Avrupalı ve ABD’li yetkililer, Ukrayna’nın son taslağı kabul ettiğine yönelik bilgiler verirken, Witkoff’un ziyaretini bekleyen Rusya’dan “çalışılması gerek” mesajı geldi. Putin’in danışmanı Yuriy Uşakov, taslağın “bazı açılardan olumlu görülebileceğini” belirterek, “Birçoğunun ise uzmanlar arasında tartışılmaya ihtiyacı var” ifadelerini kullandı. Kremlin daha önce, müzakere sürecini “medya üzerinden yürütmeyecekleri” açıklamasını yapmıştı.
Yorumlar
Kalan Karakter: