ABD’nin Gazze’de ‘uluslararası istikrar gücü’ kurulmasına ve Birleşmiş Milletler tarafından yetkilendirilmesini öngören tasarısı Rusya, Çin ve bazı Arap ülkelerinin itirazlarıyla karşı karşıya. İtirazların merkezinde ise ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin ateşkes planında yer alan ve Gazze’yi geçici olarak yönetecek ‘Barış Kurulu’ bulunuyor. Bu kurulun henüz nasıl işleyeceğinin belirsiz olması ve Filistin Yönetimi’ne geçiş süreci öngörmemesi tepki çekiyor.
REVİZE ZAYIF BULUNDU
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) veto hakkına sahip iki üyesi olan Çin ve Rusya, Başkan Donald Trump’ın ateşkes planı kapsamındaki ‘Barış Kurulu’nun tasarıdan tamamen çıkarılmasını talep ederken asıl tepki ise Gazze’nin yönetimiyle ilgili süreçte Filistin yönetimine herhangi bir rol verilmemesine yönelik. Associated Press’in ele geçirdiği ve ABD’nin son revizesinin de yer aldığı taslakta ‘Barış Kurulu’ ifadesi korunurken, Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkına yönelik daha güçlü ifadeler eklendi. Ancak Rus, Çinli ve Arap diplomatlara göre değişiklikler zayıf bulundu.
RUSLAR İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMÜ VURGULADI
Reuters ve İsrail medyasına göre Rusya, dün, BM Güvenlik Konseyi üyelerine Gazze’de savaşın sona erdirilmesine ilişkin kendi karar taslağını iletti. İsrailli Kanal 12 TV kanalının ulaştığı Rus taslağının, ABD’nin uluslararası güç planına dayalı karar taslağıyla örtüşmediği ve Washington’un yürüttüğü diplomatik sürece engel oluşturduğu ifade edildi. Haberde, Rus taslağının daha geniş siyasi başlıklara odaklandığı ve iki devlet çözümüne daha belirgin biçimde vurgu yaptığı ifade edildi. Reuters da Rus taslağında “Amacımız, Güvenlik Konseyi’nin düşmanlıkların sürdürülebilir bir şekilde sona erdirilmesine yönelik dengeli, kabul edilebilir ve birleşik bir yaklaşım geliştirmesini sağlamaktır” denildiğini aktardı. Ayrıca Rus taslağında, Gazze Şeridi’nin silahsızlandırılmasından bahsedilmiyor ve İsrail’in Sarı Hat’ta kalmasına da karşı çıkılıyor.
BUNDAN SONRA NE OLACAK
The Times of Israel’in konuştuğu diplomat ve yetkililer sürecin tıkanması durumunda Washington’ın müzakerelerden ayrılıp, BM onayı olmaksızın gönüllü ülkelerden oluşan bir güçle tek taraflı yola devam etmeyi tercih edebileceğini belirtti. Habere göre ABD’nin önünde üç olasılık var: Bazı değişiklik önerilerini kabul ederek ilerlemek; taslağı oylamaya sunarak, Konsey’in daimî üyelerinden veto gelmeden en az dokuz “evet” oyu almaya çalışmak; ya da BM dışında, Gazze’deki çabayı sürdürmek adına “gönüllü ülkeler koalisyonu” oluşturarak süreci üstlenmek ve finanse etmek. İsrail medyası ayrıca Moskova ve Pekin’in, taslağın yarısından fazlasının düzenlenmesini yalnızca istikrar gücünün kalmasını ve bu gücün doğrudan Güvenlik Konseyi’ne rapor vermesini istediğini kaydetti.
Mısır Dışişleri Bakanı Badr Abdulati de önceki gün yaptığı açıklamada, birçok ülkenin ABD tarafından sunulan Gazze tasarısına yönelik ciddi çekinceleri olduğunu belirtmiş, Filistin’in temel haklarına zarar vermeden “uzlaşı metnine” ulaşılması gerektiğini dile getirmişti.
İSRAİL RAHATSIZ OLDU
GAZZE planı kapsamında ABD’nin BMGK üyelerine sunduğu taslağın revize edilmiş halinde yer alan yeni ifadeler İsrail’i huzursuz etti. Jerusalem Post’a göre taslağa Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme hakkı konusunda daha kapsamlı ifadeler eklendi. Habere göre ikinci bölümde artık “Filistin Yönetimi’nin reform planı güvenilir bir şekilde uygulandıktan ve Gazze’nin yeniden inşası ilerledikten sonra, Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme hakkı ve bir devletin kurulması için güvenilir bir yolun koşulları sağlanabilir” ifadeleri yer alıyor. Öte yandan “geçiş hükümeti” ifadesi de “geçiş müdürlüğü” şeklinde değiştirildi. Tasarının oylamasının pazartesi günü gerçekleşmesi bekleniyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: