Ketojenik diyet nedir? Nasıl yapılır?

Bahar aylarının gelmesi ile fazla kiloların gündeme gelmesi bir oldu. Özellikle kadınların hem sağlıklı beslenmek hem de fit kalabilmek adına uyguladığı diyet programlarına bir yenisi daha eklendi. Farklı ve etkili olan ketojenik diyet programı, son zamanların en merak edilen konusu oldu. Epilepsi ve kanser hastalarının uyguladığı ketojenik diyet, kilo vermek için de başvurulan bir beslenme şekli haline geldi. Peki ketojenik diyet nedir? Nasıl uygulanır? Ketojenik diyet ile zayıflamak mümkün müdür? Konu ile ilgili merak edilen tüm detayları Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doktor Aşkın Nasırcılar açıkladı...     KETOJENİK DİYET NEDİR? Ketojenik diyet, vücudun enerji kullanmak üzere karaciğerde keton ürettiği düşük karbonhidratlı bir diyet programıdır. Ketojenik diyet, çok düşük karbonhidrat, orta miktarda protein ve yüksek yağ alımını destekler. Vücudumuzdaki hücrelerin çoğu vücudun ana enerji kaynağı olarak, karbonhidratlardan gelen kan şekerini kullanmakta, kanda yiyeceklerden gelen şeker bulunmadığında hücreler depo yağları keton cisimciklerine parçalamak suretiyle enerji açığa çıkarıyor ve buna ketozis adı veriliyor. Ketojenik diyet adı da buradan geliyor.  Ketojenik diyet karbonhidratları önemli ölçüde sınırlayıp, yağ ve protein miktarını artırma esasına dayanıyor. Bu diyette ekmek, makarna, pilav ile meyve gibi karbonhidrat içeren besinler yerine, et, balık, tereyağı ile zeytinyağı gibi besinlerle diyetteki yağ ile protein miktarı artırılıyor. Bunun sonucunda da vücut enerji sağlamak için yağ yakıyor. KETOJENİK DİYETİN FAYDALARI NELERDİR? * Epilepsi; Ketojenik diyet tıbbi hedeflerle bulunmuş bir diyet programıdır. Epilepsi hastalarını aç bırakmaya yönelik diyetler ya da oruç yaygın şekilde kullanılıyordu. Aç kaldığımızda da vücudumuz ketosise girer. Fakat oruç tedavi amaçlı uzun süreli bir çözüm olarak kullanılamadığı için aynı faydaları hastayı aç bırakmadan sağlayan ketojenik diyet kullanılmaya başlandı. * Tip-2 Diyabet; Ketojenik diyette karbonhidrat alımı çok az olduğu için kan şekeri seviyelerini düşürür ve yüksek insülin seviyelerini engeller. Dolayısıyla tip-2 diyabet hastalarında da kullanılabilir. * Stabil Enerji Akışı; Ketosise girene kadar yorgunluk ve bitkinlik yaşayabilirsiniz. Fakat ketosise girdikten sonra bu durum değişir. Ketonlardan daha düzenli bir enerji akışı sağlandığı için kan şekerindeki dalgalanmalardan dolayı oluşan ani yorgunluklar oluşmaz. Dolayısıyla sabahları uyanmak dahi daha kolay olabilir. Odak problemleri yaşıyorsanız veya işiniz zihinsel odağınızı yüksek tutmanızı gerektiriyorsa ketojenik diyet işinize yarayabilir. * Yağ Yakımı; Karbonhidrat miktarı minimum düzeyde kullanılan ketojenik diyette vücuttaki yağlar yakıt olarak kullanılacağından, vücuttaki yağ oranı azalacak ve kas oranı aynı şekilde kalacaktır. Ketosis durumda olan vücut, ketonları kullanmaz ve idrar yolu ile vücuttaki yağ atımını sağlar. * Vücudun enerji seviyesini arttırır. * Uzun süreli tokluk hissi yaratır. *Tansiyon ve kolesterolü dengeler. * Alzheimer hastalarında hafızaların düzelmesine yardımcı olur. * Parkinson hastalarından titremenin azalmasını sağlar. * Vücudun şeker oranını düzenler. * Sivilce ve akne oluşumunu engeller. * Kalp ve damar hastalıkları riskini azaltır * Kanser hücrelerinin ilerlemesini yavaşlatır. KETOJENİK DİYET NASIL UYGULANIR? Ketojenik diyet sistemi sadece bir sistemdir. Bizim yine ana beslenme parametrelerine uymamız gerekiyor. Yani kilo vermek istiyorsak yaktığımızdan az kalori almalıyız. Aynı şekilde kilo almak istiyorsak yaktığımızdan çok kalori almalıyız. Protein ne kadar sınırlansa da kas geliştirmek veya korumak istiyorsak ihtiyacımız olan proteini almalıyız. Bunun yanında ketojenik diyete yönelik bir makro besin ayarlaması önemli. Ketosise girmeniz için gerekn makro besin yüzdeleriniz: • %10 veya daha az karbonhidrat (ne kadar az o kadar iyi)
• %15-25 protein (protein yüzde 25 i geçmeyecek.)
• %60-70 yağ Bu makro besin yüzdeleri için örnek vermek gerekirse, 2750 kalori ihtiyacı olan birisi yağ yakmak için bu diyeti kullanıyorsa 2500 kalori ile 250 kalorilik bir açık oluşturabilir. 2500 kaloriyide makro besinlere bölersek: 2500 kalori
• %5 karbonhidrat: 30g
• %25 protein: 155g
• %70 yağ: 195g Yüzde 10 karbonhidrat kısmı değişkenlik gösterebilir. Ketosise girmek için ideal olarak 50 gramın üstünde karbonhidrat tüketmemelisiniz. Bunun için gerekirse karbonhidrat yüzdesi düşebilir. KETOJENİK DİYETTE  HANGİ GIDALAR TERCİH EDİLMELİDİR? Ketojenik diyette aldığınız kalorinin %65-70 ‘ini yağlardan, %5-10’unu karbonhidratlardan, %25-35’ini de proteinlerden karşılarsınız. Bu sebeple yemeniz gereken ve yememeniz gereken besinler vardır. Ketojenik diyette süt ürünleri, kuruyemişler, sağlıklı yağlar, et ürünleri, yumurta, su ürünleri rahatlıkla tüketebileceğiniz besinlerdir. Ketojenik diyette uzak durmanız gereken besinler ise karbonhidratlardır. Nişastalı sebzelerden uzak durulmalı yerine yeşil yapraklı sebzeler tüketilmelidir. Meyveler, kök sebzeler, karbonhidratı yüksek tahıllı besinlerden uzak durulmalıdır. KETOJENİK DİYETTE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR Diyeti uygularken aslında küçük gibi görünen çok önemli detaylar var. Bunlara dikkat etmezseniz yaptığınız diyetten elde edeceğiniz sonuç, beklediğiniz gibi olmayabilir.  * Yağ yiyin. Karbonhidratı kestiniz ancak yağda elinizi korkak alıştırmayın. Yağ tüketimini artırın ki vücut enerji sağlayabilsin. Tabii yağdan kastımız faydaları yağlar. Zeytinyağı, kanola yağı, fındık yağı, bitkisel yağlar gibi faydalı yağlar. * Sebzeleri buharda pişirin veya yemeğini yağın. Kızartmayın. Kızartma hiçbir diyette iyi olarak kabul edilen bir tür değil. * Bol su için. Buna sadece diyette değil, her zaman dikkat edin. * Kontrollü protein alın. Ne kadar protein, o kadar fazla yarar diye düşünmeyin. Yağlı, orta proteinli ton balığı gibi gıdaları tercih edin. * Diyabet ve yüksek tansiyon hastalarının uzman kontrolünde bu diyet uygulaması gerekir.