İsrail'in 'kara gecesi': Koalisyon ortağı hükümetten çekildi

İsrailli muhalif siyasetçi Yair Golan, X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "İsrail 2025. Ordu, 3 askerin daha Gazze'de öldüğünü duyurdu. Bitmek bilmeyen bir siyasi savaşın kurbanları. Onları savaşa gönderen (Netanyahu), siyasi müttefiklerinin askerlikten muaf tutulmasını sağlamak için Haredi partilerin liderleriyle görüşüyor. Netanyahu bir gün daha koltuğunda kalmak için askerleri satıyor ve kurban ediyor" ifadesini kullandı.

Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett de X'den yaptığı açıklamada, askerlerin ölümünü "kara gece" olarak nitelendirdi. Ana muhalefet lideri Lapid de askerlerin "ölümünü trajik bir felaket" diye tanımladı ve kayıplardan hükümeti sorumlu tuttu.

Bennett, şunları kaydetti:

"Bir aile daha evlatlarının Gazze'de öldüğü haberini aldı. Oysaki o esnada mecliste, koalisyon ortakları askerlikten muafiyet yasasını çıkarmak için dünyayı birbirine katıyordu. Bu politikacılar, Haredilerin, İsrail halkını canları pahasına savunan akranlarına katılmasını engellemeye çalışıyor. Savaştayız. Çocuklarımız Gazze'de, kuzeyde (Lübnan sınırı), olmaları gereken her yerde. Bu utanç verici bir hükümet."

İsrail ordusundan dün yapılan açıklamada, 401. Tugay 52. Zırhlı Birlik Taburu'nda görevli 3 askerin öldüğü, aynı taburda görevli 1 subayın da ağır yaralandığı kaydedilmişti.

KOALİSYON ORTAĞI HÜKÜMETTEN ÇEKİLDİ

İsrail'de DegelHaTorah Partisinin ardından AgudatIsrael Partisi üyeleri de Ultra Ortodoks Yahudileri (Haredi) askerlikten muaf tutacak yasa tasarısının meclis gündemine getirilmemesi nedeniyle hükümetten istifasını açıkladı.

Agudat Israel Partisinden "Kudüs İşleri ve Yahudi Mirası Bakanı" Meir Porush, yaptığı açıklamada, Degel HaTorah Partisinin ardından Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakını oluşturan Agudat Israel Partisi üyelerinin de koalisyondan istifa edeceğini duyurdu. Porush, İsrail Meclisi Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein'in hazırladığı yeni taslağın da Haredi hahamlarının taleplerini karşılamadığını belirterek, hahamlarının Agudat Israel üyelerine istifa emri verdiğini aktardı.

İsrail devlet televizyonu KAN'ın haberinde, sunulan istifaların 48 saat içinde yürürlüğe gireceği ve Edelstein ile görüşmelerin buna paralel olarak devam edeceği kaydedildi.

NETANYAHU KOALİSYONU KURTARMAYA ÇALIŞIYOR

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun koalisyonu kurtarmak için görüşmeler yaptığı bildirildi. İstifaların yürürlüğe girmesinin ardından Neyanyahu'nun koalisyonunda Haredilerden sadece Şas Partisi'nin kalacağı, onların da gelecek hafta istifa edebileceği belirtildi.

Agudat Israel ile birlikte Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakını oluşturan Degel HaTorah Partisi üyeleri de istifalarını açıklamıştı.

Birleşik Tevrat Yahudiliği üyelerinin tamamının istifasının yürürlüğe girmesi durumunda Netanyahu hükümetinin 68 olan milletvekili sayısı 61'e düşecek. Toplam 120 sandalyeli İsrail Meclisi'nde, 11 üyeli Şas Partisi'nin de istifası durumunda hükümet sınır olan 61 sandalyenin altına düşerek salt çoğunluğunu kaybedecek.

HAREDİLER ASKERLİKTEN MUAF TUTULMAK İSTİYOR

İsrail yasalarına göre 18 yaşını geçen herkesin zorunlu askerlik hizmetini yapması gerekirken Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır ülkede tartışılıyordu.

İsrail'in başta Gazze Şeridi olmak üzere 7 Ekim 2023'ten itibaren bölgede yükselen saldırganlığı nedeniyle asker ihtiyacının artmaya başlamasıyla Haredilerin askere alınması konusu gündeme gelmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024'te Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.

Hükümetin askere alınmaya uygun yaklaşık 80 bin Haredi erkekten yaklaşık 24 binine askerlik celbi gönderdiği, temmuz itibarıyla 2025-2026 askerlik yılı için "havuz" olarak tanımlanan grubun geri kalanına emir göndereceği kaydedilmişti.

Ultra Ortodoksların askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak bir yasanın çıkarılmaması nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Haredi koalisyon ortakları meclisi boykot etmeye başlamış ve meclisin fesih oylamasına kadar varan bir siyasi krize neden olmuştu.

Sorunun çözülememiş olmasına rağmen fesih oylamasında yeterli çoğunluk sağlanamamıştı.