Beyazıt / Timur'dan Biden / Trump'a..

 Rivayet öyle ki; Yıldırım Beyazıt Ankara Savaşı sonrası Timur Han’ın huzuruna çıkar. Galip gelen Timur, mağlup olan Beyazıt’ı görünce gülmeye başlar. Haliyle bu durum, saygısızlık olarak gören Sultan Beyazıt’ı sinirlendirir ve tepki gösterir. Timur cevap olarak Beyazıt’ın durumuna ya da şahsına değil Dünya’nın haline güldüğünü söyler. ‘’Güldüğüm şey şudur; koca Cihan geldi de bir âmâ ile bir aksağın elinde kaldı.’’. Timur Han’ın ayaklarından biri topalladığı için lakabı Aksak Timur’dur. Yıldırım Beyazıt Han’ın ise bir gözünün iyi görmediği rivayet edilir. Muhtemeldir ki Timur burada kendisinin ve rakibinin vücutlarından çok; devlet yönetimine bir atıfla adalet, gelenek, siyaset gibi konularda derin bir dokundurma yapmış.
 Her tarihi hikaye gibi doğruluğu bilinmeyen bu hikayede görülen sembolizm ve mana, 23 Ekim Trump – Biden münazarası sonrası ABD Seçmenlerinin psikolojisine en uygun özet olabilir. Dünya’nın mevcut süper gücü ABD’nin, Covid-19 gölgesinde aylardır devam eden seçim sürecinde artık sona gelindi. Anketlerde Joe Biden – Donald Trump arasında son aylarda oluşan fark bir artıp bir azalsa da ciddi anlamda kapanmıyor, Joe Biden önde gidiyor. Şunun altını çizmek lazım; 2016 Seçimlerinde de Hillary Clinton anketlerde ciddi farkla giderken seçim akşamı büyük bir hezimet yaşadı. Anketlere bakarak Türkiye’de alıştığımız yorumları yapmak bizi yanıltır; zira ABD ve Türkiye’nin seçim sistemleri farklı. Türkiye’de Cumhurbaşkanı daha çok oyu alan, somut haliyle %50+1 formülünü yakalayan aday oluyor. ABD’de mesele aldığınız eyalet sayısı. 2016 Seçimlerinde Hillary Clinton 66, Trump 63 milyona yakın oy aldı; fakat seçimleri kazanan yaklaşık %49 alan Trump oldu. Sebep basit; Trump daha fazla eyalette birinci çıktı ve fazla senatör çıkardı. ABD’de Biden’ın popullar vote, yani daha fazla oy alacağı kesin gibi; ama soru işareti özellikle ‘’Salıncak Eyalet’’ denen yerlerden gelecek sonuçlar. Salıncak Eyalet mantığı da basit. ABD’de belli bölgelerde tercihler çok değişmiyor, yani aynı parti ne yaparsa yapsın o eyaleti alıyor. Sonucu belirleyenler; dengelerin değişken olduğu ve her seçimde salıncak gibi başka bir partiye giden eyaletler. Anketlerde birkaç salıncak eyalet hariç Biden önde görünüyor.
 Konuyu dağıtmadan neden Timur’un sözlerini alıntıladığımıza dönelim. Son münazara o kadar boş, o kadar soyut geçti ve adaylar o kadar yetersiz bir performans ortaya koydu ki sosyal medyada bir çok Amerikalı ‘’Koca ABD’nin çıkarabildiği iki aday bunlar mı?’’ tepkisini yansıttı. Bunun partiler de farkında. Özellikle Demokratlar Biden için eski popüler başkanları Barack Obama’yı mitinglere ve sokaklara indirdi. Demokratları destekleyen seçmenler ‘’Biden olduğu için değil Trump olmadığı için oy veriyoruz.’’ Sloganına sığındılar. Trump için durum farklı. Cumhuriyetçiler içinde bir kesim Trump için hareket etmek bir yana Biden için açıktan çalışıyor. Kendilerine The Lincoln Project (TLP) diyen bir grup Cumhuriyetçi, partilerinin adayı Trump’a karşı müthiş bir muhalefet yürütüyor. TLP’nin Twitter’da 2.5 Milyon takipçisi var. 2016’da Trump’a para yardımı yapan bir çok kişinin yardımlarını da bu harekete yönlendirdiğini görmek Trump ailesi için o kadar sinir bozuyor ki; Ivanka Trump ve kocası Jared Kushner sürekli dava açmaya çalışıyor. İsimde ‘’Lincoln’’ adının geçmesi de ABD’lilerin efsane gördükleri eski başkan Abraham Lincoln’e atıf. Trump’ı Amerikan Devlet Geleneklerinden uzaklaşmakla suçluyorlar. 
 Tabloda 2004, 2008, 2012 seçimleri gibi net konuşmak çok zor. Biden ipi göğüsleyecek gibi dursa da Trump’ın salıncak eyaletlerde ufak silkinmelerle sürpriz yaşatma ihtimali hiç düşük değil. Yine de ABD Seçmenlerinin baskın çoğunluğu Dünya’nın 1 numaralı koltuğunun 70’li yaşlarındaki ‘’Bir Biden ile bir Trump’a kalmasından’’ rahatsız. Bu neye yol açar? Özellikle Biden kazanırsa kurumlar devleti olan ABD’de Pentagon başta olmak üzere strateji belirlemekle görevli kurumların daha aktif olmasını getirir. Basit bir örnekle; Trump devam ederse ABD – Çin, Biden kazanırsa ABD – Rusya sürtüşmesi yoğunlaşacak gibi duruyor. 
 Seçimler 3 Kasım’da. Bakalım Trump mı yoksa ‘’Trump olmasın yeter’’ çizgisi mi ipi göğüsleyecek?

                                   Tolga AKPINAR
                   Dünya Çocuk ve Gençlik Derneği Gn.Bşk.Yrd.